enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
32,3168
EURO
35,0223

Küresel bitkisel yağ krizinin eşiğindeyiz…

578
A+
A-

Küresel bitkisel yağ krizinin eşiğindeyiz…

25. Nisan 2022 Reuters ajansı haber geçiyor:
“Endonezya palmiye yağ ihracatını durdurdu.“
Atılan bir satırlık manşet:
“Indonesia’s palm oil export ban leaves global buyers with no plan B”
Türkçe çevirisi:
“Endonezya palmiye yağının ihracatını durdurdu ve küresel müşterilerini B planı
olmadan ortada bıraktı”
Bir satırlık bir haberin, dünyada yaşayan, alışverişe giden, çeşitli endüstriyel üretilmiş
besinleri tüketen insanlık için etkilerinin ne olacağını düşünemedim. Palmiye yağının
gelişmiş ve gelişen ülkelerde ne kadar mühim olduğunun farkındalığından yoksun bir
şekilde bu konuyu irdelemeye başladım. İlginç ve bir o kadar ürkütücü sonuçları
sizinle paylaşmak istedim.
Daha fazla zaman kayıp etmeden, konumuza başlıyorum…
Küresel bitkisel yağ tüketiminin istatistik (Grafik 1) verilerini aşağıdaki grafikte
görebilirsiniz.

Grafik 1: Küresel bitkisel yağ tüketimi (in million metric tons)
Size sunduğum grafikte Palmiye yağının küresel tüketimindeki payı 35%. İnsanlar için
üretilen besinlerin payını değerlendirdiğimizde, WWF olarak bilinen World Wildlife
Fund ’ın verilerine göre 40%lık bir orandan bahsedebiliriz. Endüstriyel üretilen
ürünlere baktığımızda bu oran 50%yi aştığı gibi times.com yazarı ABBY VESOULIS ‘in
verilerine göre 60%lik bir orandan bahsedile bilinir.
Özet olarak, palmiye yağı endüstriyel gıda üretimi ve tüketiminde en stratejik yağ türü
’dür. 10’üründen 6’sinda palmiye yağı kullanılmaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan
ülkelerin endüstriyel olarak ürettiği gıdaların yarısından fazlası palmiye yağı içeriyor.
Sizin ve evladınızın tükettiği ve bildiğiniz bir kaç ürünün fotoğrafını bu makaleme
ekliyorum.

 

Gelelim asıl konuya, bu bütün bilgilerin Endonezya’nın ihracatı yasaklaması ile
bağlantısı nedir?

 

Grafik 2: Export volume of major vegetable oils worldwide in 2021/22, by type(in million metric tons) (Statista)
Dünyadaki küresel palmiye yağ ihracatçıları aşağıdaki grafikte belirtilmiştir. Küresel
palmiye yağ ihracatının 52,4%’ü Endonezya tarafından yapılıyor (Grafik 3). Bu dünya
bitkisel yağ ihracatının 29,55%’ine tekabül ediyor.

Grafik 3: Küresel palm yag ihracat eden ülkelerin yüzdelik paylaşımı (OECD)
Bu yetmezmiş gibi Rusya Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte bütün dünyanın
gözü buğday fiyatlarına doğru yönlense de, Rusya ve Ukrayna küresel ay çiçek yağ
ihracatında çok önemli bir rol oynuyor. Bu iki devletin dünya ay çiçek yağ
ihracatındaki payları 68,7% olması ile birlikte, dünya bitkisel yağ ihracatındaki payları
toplam 10,4%lik bir ihracat payına sahipler.

 

Sonuç:
Mevcut gelişmeler ile birlikte küresel gıda fiyatları için maalesef iç açıcı bir tablo
çizmek mümkün değil. Dünya bitkisel yağ pazarından toplam 39,95%luk bir yağ arzı
çekiliyor. Doğal olarak bütün yağ fiyatlarının artması ile birlikte, bitkisel yağ içeren
ürünlerin fiyat artışı kaçınılmaz olacak.
Saygılarımla
Taşkın KILINÇAT / GLOBAL ÜRÜN HESAP YÖNETİCİSİ